Jąkanie, zacinanie, niepłynność- pojęcie, objawy jąkania, wykluczenie społeczne
Jąkanie to niepłynność mówienia, polegająca na powtarzaniu sylab, całych wyrazów a także blokach mięśni odpowiedzialnych za artykulację. W zaawansowanych formach jąkania zaczynają występować tzw. „współruchy" – jąkających się napina mięśnie twarzy, rąk czy nóg, powtarza określone tiki i ruchy, mające „pomóc" w mówieniu, zamienia wyrazy trudne na łatwiejsze do wypowiedzenia, co powoduje zaburzony tok wypowiedzi i czyni ją niezrozumiałą. Zaawansowane jąkanie powoduje tzw. logofobię, czyli lęk przed mówienie, co znacznie upośledza jakość życia. Jąkanie to także poważny problem w życiu w społeczeństwie – to trudności w codziennych zakupach, w edukacji szkolnej oraz na współczesnym rynku pracy czy w załatwianiu najprostszych spraw przez telefon. Jąkanie staje się też przyczyną wykluczenia społecznego i dyskryminacji na rynku pracy.
Zaawansowane jąkanie to więc przede wszystkim:
- „bloki" mięśni fonacyjnych, uniemożliwiające wypowiedź;
- tiki oraz współruchy głową czy rękoma;
- strach przed mówieniem;
- unikanie sytuacji, w których trzeba się odezwać – przekładanie spraw na jutro;
- ukrywanie jąkania;
- rezygnacja z marzeń, planów i działań koniecznych dla swojego rozwoju.